Hand | Mobiliteitskliniek

Hand

Pijnklachten aan de hand(en) kunnen uiteenlopende oorzaken hebben: overbelasting, slijtage, reumatische aandoening of een zenuwbeknelling.

Veelvoorkomende klachten

Pijn en stijfheid/bewegingsbeperking van de vingers
- Dit kan wijzen op artritis of artrose of wanneer de vinger plotseling ‘op slot’ gaat, op een ‘hokkende vinger’ (peesverdikking), de vinger blijft dan in een gebogen stand staan.
Pijn in de duim (muis)
- Duidt op slijtage van het duimbasisgewricht, ook wel de ‘huisvrouwenduim’.
Pijn en zwelling van de vingergewrichten,
- Meestal gepaard met bewegingsbeperking (niet meer volledig kunnen strekken en buigen van de vingers);
- Harde zwellingen zijn het gevolg van artrose knobbels en zitten vaak aan de vingertoppen.
  Zachte elastische zwelling zijn het gevolg van ontstekingsreuma.
  
  De hokkende vinger is het gevolg van een verdikking van de buigpees die niet meer soepel door zijn peesschede kan bewegen als gevolg van overbelasting of ontsteking.
Vergroeiingen
- Deze kunnen zowel bij slijtage (artrose) als bij ontsteking (artritis) optreden.
- Niet volledig kunnen strekken (contractuur) van een vinger kan ook het gevolg zijn van de zogeheten Koetsiershand (Dupuytren), er is dan sprake van extra bindweefselvorming in de peesplaat van de handpalm.
Tintelingen in de vingers met gevoelloosheid;
- Het dichtmaken van knoopjes of het pakken van kleine voorwerpen is een probleem. Dit duidt meestal op een zenuwbeknelling in de polstunnel (carpaal tunnel syndroom).

Aandoeningen en behandelingen

Uw huisarts heeft vaak al fysiotherapie en medicijnen voorgeschreven. Wanneer de klachten blijven bestaan ligt een bezoek aan een orthopeed of reumatoloog voor de hand. Deze is in staat is een goede diagnose te stellen waarop gerichte behandeling volgt. Bij complexe problematiek hebben wij het gemeenschappelijk spreekuur met de orthopeed, reumatoloog, revalidatiearts en gespecialiseerde fysiotherapeut. Samen met de patiënt komen wij meestal tot de goede oplossing van het probleem.

Artritis

Artritis is ontsteking van het gewrichtsslijmvlies en leidt tenslotte tot schade en verlies van het kraakbeen. De oorzaak van artritis is uiteenlopend, bijvoorbeeld reumatoïde artritis, kristalartritis of jicht. Artritis veroorzaakt pijn en soms een zichtbare zwelling gepaard gaande met warmte en roodheid. Artritis wordt behandeld met ontstekingsremmers, reumamedicijnen of injectietherapie.

Lees meer over reumatoïde artritis, artritis psoriatica, reactieve artritis, kristalartritis en Lyme artritis.

Artrose

Artrose is slijtage van het gewrichtskraakbeen waardoor bot tegen bot schuurt, wat pijn veroorzaakt. Artrose in de handen komt het meest voor in het duimbasisgewricht en de middelste knokkels en knokkels aan de uiteinde van de vingers. Bij artrose van de middelste en buitenste knokkels is er vaak sprake van botzwellingen en soms ontstekingen. In dat geval gaat het meestal om een erfelijke vorm.

De diagnose wordt gesteld met een röntgenfoto.

De behandeling kan bestaan uit:

Leefstijladviezen
Adviezen over hulpmiddelen,
Fysiotherapie en
Pijnstillers

Er bestaan nog geen medicijnen die de gewrichtskraakbeenslijtage kunnen remmen.
Lees meer over artrose

Pees-/peesschedeontsteking

Pees-/ peesschedeontsteking komt vaak voor bij overbelasting, repeterende bewegingen maar ook als uiting van ontstekingsreuma (o.a. reumatoïde artritis en artritis psoriatica) en jicht.

De diagnose wordt gesteld met echografie.

De behandeling kan bestaan uit:

Rust
Ontstekingsremmers (NSAID’s)
Lokale injectie met corticosteroïden of
Operatie

Dupuytren

Hokkende vinger

Pijnlijke knobbels in de vingers

Patiënt C is een man van 45 jaar die al een tijd knobbels aan de uiteinde van de vingerkootjes heeft. Af en toe zijn ze gezwollen, rood en pijnlijk. ‘Er is sprake van ochtendstijfheid in de handen. Bij lichamelijk onderzoek worden bij enkele nagels putjes gezien en rond de navel een rode schilferende huidafwijking. In de familie komt psoriasis (chronisch schilferende huidafwijking) voor. De diagnose is artritis psoriatica. Er wordt gestart met een behandeling met methotrexaat (reumamedicijn). Na drie maanden namen de zwellingen af.

Zwangerschapskwaal aan de handen

Een vrouw van 23 jaar kreeg tijdens de zwangerschap pijn in beide handen. Zij werd vaak s'nachts wakker van de pijn en slapende handen. Ze had moeite met oppakken van kleine voorwerpen. Er waren geen zichtbare afwijkingen. Bij lichamelijk onderzoek kon bij kloppen op de pols een elektrisch gevoel worden gewekt met uitstraling naar de vingers. De 1e, 2e en 3e vingertop voelde wat dof aan.

De diagnose carpaal tunnel syndroom werd gesteld. De beide carpaal tunnels werden geïnjecteerd met een mengsel cortison en lokaal verdovingsmiddel. Na één week waren de pijnklachten en tintelingen verdwenen.

Wringen gaat niet meer

Patiënte D. (63 jaar) klaagt over stekende pijn in de handen. Bij doorvragen zijn het vooral de duimen. Wringende bewegingen worden steeds moeilijker en pijnlijk. Haar moeder had dezelfde klachten. Bij onderzoek was er een drukpijn ter hoogte van de basisgewrichten van beide duimen. Een röntgenfoto van de handen liet slijtage van de genoemde gewrichten zien.

Diagnose: artrose duimbasisgewrichten (‘huisvrouwen duim’). Patiënte werd verwezen naar de handentherapeut voor leefstijladviezen en het aanmeten van een ondersteunende spalk.

Hokkende vinger

Patiënt F. (58 jarige timmerman) heeft sinds vier weken een hokkende 3e vinger van de rechter hand. Deze vinger zit af en toe ‘op slot’. Hij heeft de laatste maanden overuren gemaakt voor een grote klus. Bij onderzoek wordt een peesknobbel gevoeld in de handpalm.

Diagnose: buigpeesontsteking als gevolg van overbelasting.

Behandeling: injectie met cortison en een lokaal verdovingsmiddel in de peesschede. Na een week waren de klachten van de hokkende vinger verdwenen.

Ochtendstijfheid in handen en voeten

Patiënte G. (37 jaar) klaagt sinds twee maanden over pijn en ochtendstijfheid in beide handen. Af en toe heeft zij ook zwellingen van de tweede en derde vinger van de linker hand. Wanneer mensen haar een hand geven is dit vaak pijnlijk. Bij navraag heeft zij s'ochtends vaak pijnlijk en stijve voeten. Zij past haar chique schoenen niet meer. Bij onderzoek worden pijnlijk handen gevonden met een geringe zwelling van een aantal handgewrichten. Bij samenknijpen van de voorvoetgewrichten geeft zij pijn aan. Röntgenfoto's van de handen en voeten zijn normaal. In het bloedonderzoek worden twee reumafactoren gevonden (IgM reumafactor en anti CCP). De diagnose beginnende reumatoïde artritis werd gesteld en patiënte werd verwezen naar de reumaconsulent voor voorlichting en fysiotherapieadviezen. Er werd gestart met reumamedicijnen. Na drie maanden had zij nauwelijks nog pijn en zwellingen.